Vjerovatno jedna od najprepoznatljivijih građevina našeg grada.
Graditelj kule je Gazi Husrev-beg, jedan od najvećih bosanskih vakifa iz turskog doba.
S obzirom na to da je ranije malo ljudi posjedovalo časovnike, pored Begove džamije je napravljena Sahat-kula da bi svi u okolini džamije mogli da imaju pregled tačnog vremena.
Sarajevska sahat-kula se, dakle, nalazi u blizini Gazi Husrev-begove džamije i jedna je od najvećih u Bosni i Hercegovini. Nije poznato vrijeme gradnje sarajevske Sahat-kule, jer se ne pominje u Gazi Husrev-begovim zakladnicama.
Najstariji pomen objekta se nalazi u jednom djelu Čatib Čelebije, turskog geografa iz prve polovine 17 vijeka. Između ostalog, on tu kaže “da kod Husrev-begove džamije postoji sahat sa zvonom” (St. Novaković, Hadži Kalfa ili Čatib ef. turski geograf XVII veka o Balkanskom poluostrvu, Spomenik S.K.A. XVIII Beograd, str. 19).
Kula ima 76 drvenih stepenika, po kojima se penje muvekit jednom sedmično da podesi vrijeme. Sat se mora podešavati, jer pokazuje vrijeme a la turca (lunarni sat). Muvekit vrši potrebno korigovanje brojčanika na Sahat-kuli. Kada nastane zalazak sunca, tj. akšam, ova Sahat-kula treba da pokazuje 12 sati!
Vjerovatno je jedini sat u svijetu koji pokazuje vrijeme po lunarnom kalendaru.
U pohodu princa Eugena Savijskog, Sahat kula je zapaljena, a renovirana je 1762. godine. Poslije austrougarske okupacije dozidan je gornji dio kule, a do tada je na kuli bio samo jedan otvor prema dvorištu Begove džamije koji se i danas vidi. Prilikom dozidavanja, postavljen je novi sat.
Novi sat su 1874. godine iz Londona donijeli sarajevski trgovci Hašimaga Glođo i Mehaga Hadžikapetanović.
Kazaljke i brojevi na sva četiri brojčanika sata marke „Gillete & Bland Croydon“, su pozlaćeni, a stari turski sat premješten je prvo na drvenu sahat kulu na Vratniku, a nakon njenog rušenja u Vratničku džamiju.
Zanimljivo je vidjeti kada se na minaretu Begove džamije pale kandilji, sat na kuli počne otkucavati ponoć, jer je nastupilo vrijeme akšama. U periodu mjeseca Ramazana, u tom času se oglašava i top na vratničkoj Tabiji, što označava završetak posta kod muslimana. U dvorištu Begove džamije postojala je muvekithana u kojoj se na osnovu preciznih tehnika i instrumenata, koji su se vremenom mijenjali, određivalo tačno vrijeme.
Jedna je od važnih turističkih atrakcija našeg grada, naročito u vrijeme Ramazana.
Sahat-kula u Sarajevu proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine 2006. godine od strane Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine.
Izvor: wikipedia, aa.com.tr, Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika
